Tegen het einde van de maand juli gaan mijn gedachten nog wel eens uit naar wat er in 1945 allemaal gebeurde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Europa vierde vanaf mei 1945 de bevrijding na de capitulatie van de nazi-Duitsland en de zelfmoord van Adolf Hitler. Een oorlog met meer dan 50 miljoen doden. Ook een unieke oorlog in de geschiedenis, waarin een machthebber op fabrieksmatige wijze, dus systematisch miljoenen mensen als “Untermensch” uit de Europese bevolking heeft getracht “zu ausradieren”.
Van 5 mei naar 15 augustus
Maar ondertussen woedde in de Pacific de oorlog tegen het met Hitler bevriende Japan nog steeds in alle hevigheid door. Een oorlog die voornamelijk gevoerd werd door de Amerikanen. Want op 7 december 1941 werd bij verrassing hun grootste marinebasis in de Pacific, Pearl Harbor op Hawaï, door Japan gebombardeerd. Een enorme Japanse militaire overmacht boekte verrassend snel overwinningen dankzij een lange voorbereiding en waande zich onoverwinnelijk.
Het was in de toenmalige Japanse cultuur een grof schandaal als een Japanse militair zich overgaf en tot krijgsgevangene werd gemaakt. Men móest dus wel winnen. Anders kon dit na de oorlog in hun dorp of stad bekend worden en werd zo iemand door hun gemeenschap uitgestoten en pleegde menigeen daarna liever zelfmoord door middel van ‘harakiri’. Ter zee, in de lucht en op al die door Japan bezette gebieden is mede daarom verschrikkelijk hevig gevochten. Eiland voor eiland moest heroverd worden. Toen Japan begon te verliezen zetten ze kamikaze-vliegtuigjes in.
Eenpersoons vliegtuigjes die door een kamikaze/zelfmoord piloot loodrecht op de machinekamer van een vijandig oorlogsschip vloog om die zo tot ontploffing te brengen. Zodoende om het hele schip met de vijandige bemanning tot zinken te brengen. Eiland voor eiland werd pas na ontzettend veel bloedvergieten door de Amerikanen op de jap veroverd. Forceren tot een overgave bleek niet mogelijk omdat men liever stierf voor de goddelijke keizer Hirohito dan om de schande van capituleren en krijgsgevangene te worden te moeten ondergaan. Zelfs na ‘Hiroshima’ op 6 augustus weigerde deze Japanse keizer te capituleren. Dat gebeurde pas na de tweede atoombom op Nagasaki drie dagen later op 9 augustus 1945. Deze zelfde Hirohito is nooit berecht en werd in 1971 door onze koningin Juliana en prins Bernhard voor een staatsbezoek uitgenodigd in de maand augustus….
Wrakstukken als tastbaar bewijs van de oorlog tegen Japan in WO II
Als pensionado heb ik veel gedoken in tropische zeeën. Onverwacht kwam ik dan 70 jaar na mijn geboorte, in een jappenkamp in Atjeh/Noord Sumatra, de gevolgen van de Japanse imperialistische oorlog tegen. Met name in de “koraal driehoek” Sulawesi, West Papua en Palau/Micronesië. Overal stond als ’toeristische attractie’ bij een rondrit ook een bezoek aan een ‘Japanese cave’ op het programma. Op al die eilanden hadden de jappen grotten in heuvels en bergen uitgehouwen. Door tropische begroeiing verscholen voor vijandige vliegtuigen. In die grotten bivakkeerden grote groepen soldaten met hun oorlogsmaterieel in lange gangenstelsels en met kanonnen in de grotopening. Voor meer foto’s zie: https://instagram.com/liberthol2022
Bij iedere toeristische rondleiding over een van de eilanden in Micronesië zag men nog wrakstukken van Japanse tanks, trucks en vliegtuigen.
Oorlogsmonumenten van Japan en de Verenigde staten van Amerika
Op Peleliu was het Japanse commandocentrum van die hele regio gevestigd. Als onderbreking van onze duik-safari in 2012 en 2017 kregen we middenin de week de mogelijkheid om het eiland Peleliu te bezichtigen. De Zuid-Afrikaanse kapitein van de Palau Agressor II vond echter dat we wel iets vooraf moesten weten over dit eiland. Iedereen had nog nooit van dit eiland gehoord. Het was geen gewoon eiland, maar een met een bijzonere geschiedenis.
Daarom vertoonde hij de avond voor ons bezoek een documentaire oorlogsfilm van de Amerikaanse marine over hun strijd om dit voor de jap in de oorlog zo belangrijke eiland Peleliu. Het lag vlakbij het grootste eiland Palau en deze realistische film maakte diepe indruk op mij in 2012 en 2017. Vanaf de landing op het strand van Peleliu tot en met de gevechten om “The Bloody Nose” gaf deze film een historisch beeld van hoe de oorlog daar verlopen was en wat dat daadwerkelijk betekende voor de V.S. op weg naar Japan.
Ik zag op de film jappen nu oorlog voeren. Diezelfde jappen weer met hun petten met flappen tot in hun nek en hun lange geweren met en bajonet eraan. Precies zoals in mijn dromen in Semarang op de lagere school. Net als decennia later tijdens mijn dromen in de jaren zeventig toen ik in psychoanalyse ‘op de bank’ lag. Staande bij https://instagram.com/liberthol2022 de wrakstukken van tanks en vliegtuigen beleefde ik dan wat oorlog in werkelijkheid betekende. Sindsdien dwalen mijn gedachten in de aanloop naar de jaarlijkse herdenking op 15 augustus vaak naar die wrakstukken in Micronesië af. Het begin van onze bevrijding.
The Bloody Nose
Midden op het eiland was een grote heuvel van waaruit de jap het hele eiland kon overzien en beschieten. De Jap maakte ook hier weer in de rotsen een enorm groot gangenstelsel voor heel veel manschappen en oorlogsmaterieel. Aan de voorkant een grote opening voor de uitkijk met een draaibare houwitser gemonteerd en verscholen tussen het groen. Omdat er om deze ‘puist’ in de omgeving zoveel bloed vergoten was kreeg deze heuvel de bijnaam ‘’The Bloody Nose”. Ook het commandocentrum elders op dit eiland, verscholen in een stuk bos, had een eigen schuilkelder.
Op de verschillende andere duikeilanden was gelukkig pas op de laatste dag voor ons vertrek zo’n rondleiding over het eiland met uitleg over hun geschiedenis. De hele week daarvoor genoot ik dan steeds onbekommerd van het zeer gevarieerde onderwater leven. Daarna op de laatste dag op het eiland werd het genieten van de tropische de flora en fauna bóven water en zeker ook van de lokale geschiedenis en cultuur. Zie ook: https://instagram.com/liberthol2022. Werkelijk pas aan het slot van zo’n toeristische rondrit over een eiland kwamen de wrakstukken met het verhaal erom heen ter sprake.
In gedachten verzonken bij het wrak van een Amerikaans vliegtuig op het eiland Yap met informatie over de gesneuvelde piloot
